Ολοένα και συχνότερα, συζητώ με τους φοιτητές την έννοια της φιλίας, τις προϋποθέσεις για καλές φιλίες και την ανάγκη τους να ανήκουν σε μια στέρεη κοινωνική ομάδα.
Συχνά ομολογούν ότι απογοητεύονται ή εκπλήσσονται από τη στάση φίλων απέναντί τους, ενώ συχνά διαπιστώνουν ότι η προσδοκία τους για αληθινή και ουσιαστική φιλία, ματαιώνεται.
Η αφήγησή τους είναι αξιόλογη και αξιοσημείωτη, αφορά μια πραγματικότητα η οποία προκαλεί το ενδιαφέρον της συζήτησης, αφού αυτή η αφήγηση λειτουργεί συχνά σαν τροχοπέδη στο αίσθημα του ανήκειν, στο αίσθημα της εμπιστοσύνης προς τους άλλους και κατ’ επέκταση στο βίωμα της μοναξιάς και της λύπης.
Πώς κάνουμε όμως φιλίες και τι σημαίνουν οι φιλίες, ειδικά κατ’ αυτήν την ηλικιακή περίοδο;
Συνήθως συνάπτουμε φιλίες, είτε με γνώμονα την ταυτότητα του χαρακτήρα μας με τον Άλλον, είτε με γνώμονα τη συμπληρωματικότητα των αναγκών μας με αυτό που δύναται να μας προσφέρει ο Άλλος.
Για παράδειγμα, άλλοτε επιλέγω έναν φίλο διότι μοιάζουμε σε επίπεδο ενδιαφερόντων ή χαρακτήρα, κι άλλοτε επιλέγω έναν φίλο διότι διαθέτει ένα χαρακτηριστικό που χρειάζομαι ή διαθέτω ένα χαρακτηριστικό που του είναι σημαντικό.
Στην πορεία της φιλικής σχέσης όμως, οι ίδιες αυτές συνθήκες που πιθανότατα κάποτε έφεραν δύο ή περισσότερα άτομα κοντά, μπορεί να γίνουν η αφορμή ώστε η σχέση να διανύσει μια περίοδο αμφισβήτησης, αναθεώρησης και κρίσης.
Το άλλοτε κοινό μας χαρακτηριστικό, ενδέχεται να κουράζει ή να δίνει την αίσθηση της επικάλυψης των δύο προσωπικοτήτων, το άλλοτε δε συμπληρωματικό χαρακτηριστικό μπορεί να αποτελεί εφαλτήριο για διαφωνίες, συγκρούσεις και δυσκολία επικοινωνίας.
Αν δύο άτομα ξεπεράσουν αυτήν την κρίσιμη περίοδο με υπομονή και γόνιμους τρόπους επικοινωνίας, η φιλία μπορεί να αντέξει αλλά και να θεμελιωθεί ακόμα ουσιαστικότερα, αν όμως αυτή η ίδια περίοδος ενσταλάξει περαιτέρω αμφισβήτηση του εαυτού και του Άλλου, η φιλία μπορεί να επέλθει σε…κατώτερη κατηγορία σχέσεων.
Βασικά χαρακτηριστικά της «αληθινής φιλίας» και άρα σημαντικές προϋποθέσεις για την διάρκειά της στον χρόνο, μπορούν να αποτελέσουν οι κοινές βαθύτερες αξίες, η αξιοποίηση συμβατών μοτίβων επικοινωνίας, η κοινότητα στόχων, η αυτοαποδοχή αλλά και η αποδοχή του Άλλου.
Παράλληλα, η δεξιότητα του ατόμου να λειτουργεί και να αντιμετωπίζει καταστάσεις με ευελιξία, η ενσυναίσθηση, η συναισθηματική και η διαπροσωπική του νοημοσύνη μπορούν να λειτουργήσουν ενισχυτικά στη σχέση και την διαχείριση συγκρουσιακών καταστάσεων.
Η Φιλία για τον καθένα είναι ό, τι χρειάζεται.
Ως Φιλία προσφέρει ο καθένας, αυτό που αξιολογεί σημαντικό.
Το βίωμα των φιλικών σχέσεων ολοκληρώνει την διαδικασία αυτογνωσίας του ατόμου αλλά και την εξέλιξή του, είτε μέσα από φαινομενικά αρνητικές, είτε μέσα από θετικές εμπειρίες.
Ελένη Άννα Καλούδη
Υπεύθυνη Συμβουλευτικής Φοιτητών Ι.Π.
Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση».
