«Εμπιστεύσου τον εαυτό σου». Μια φράση που ειπώνεται συχνά σαν μότο ενθάρρυνσης, πίστης και ενδυνάμωσης απέναντι στην αγωνία της καθημερινής μας ύπαρξης και δράσης. Πώς αλήθεια συμβαίνει αυτό; Πώς μαθαίνουμε να εμπιστευόμαστε τον εαυτό μας; Πώς παραμερίζουμε τα αρνητικά συναισθήματα – ντροπή, ενοχή, θυμός, φόβος- τις αρνητικές σκέψεις-κριτική, υποτίμηση, έλεγχος- ώστε να κατακτήσουμε αυτή τη δυνατότητα πίστης;
Αίσθημα προσωπικής αξίας& επάρκειας που αποδίδουμε στον εαυτό (1)
Στην πραγματικότητα είναι μια πορεία που διανύουμε καθώς μεγαλώνουμε. Μια εσωτερική διαδρομή σχέσης και εμπειρίας που συνδέεται άμεσα με το τί γνωρίζουμε για τον εαυτό μας και πόσο τον εκτιμούμε.
Το σύνολο των πεποιθήσεων/στάσεων που διαμορφώνουμε για τον εαυτό (2)
Η αυτοαντίληψη και η αυτοεκτίμηση διαμορφώνονται μέσα από τις εμπειρίες του ατόμου αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις της ζωής και από τις σχέσεις με τα πρόσωπα στο οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον. Ο τρόπος που αξιολογεί το άτομο τον εαυτό του, αλλά και ο τρόπος που, κατά τη γνώμη του, τον αξιολογούν οι γύρω του συνθέτουν τα συναισθήματα αξίας.
Το συναίσθημα αξίας συμβάλλει στον τρόπο αντίληψης του κόσμου και καθορίζει τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς στην καθημερινότητα, ρυθμίζοντας έτσι την ποιότητα ζωής. Όταν οι άνθρωποι νιώθουν πως δεν αξίζουν, νομίζουν ότι οι άλλοι θα τους ξεγελάσουν και θα τους υποτιμήσουν. Για να προστατευθούν διαλέγουν την απομόνωση και τη μοναξιά. Φοβούνται να δοκιμάσουν νέες εμπειρίες και να αναζητήσουν νέες λύσεις στα προβλήματά τους (3).Έτσι καταλήγουν σε αποτυχία, στην αίσθηση ότι δεν καταφέρνουν ανατροφοδοτώντας ένα απαξιωτικό κύκλο.
Αντίθετα, οι άνθρωποι που νιώθουν πως αξίζουν, αναγνωρίζουν την αξία και στους άλλους. Αναπτύσσουν και διατηρούν αυθεντικές σχέσεις με τους γύρω τους. Σέβονται τις ανάγκες και τις επιθυμίες τους και τις εκφράζουν με ειλικρίνεια. Αναζητούν εναλλακτικές λύσεις και αξιοποιούν τις κατάλληλες ευκαιρίες. Τολμούν να ακολουθήσουν τη σκέψη και το συναίσθημά τους αναλαμβάνοντας την ευθύνη των επιλογών τους… κάποτε μαθαίνοντας και από τα λάθη τους.
Όσο περισσότερο γνωρίζουμε και ανακαλύπτουμε τον εαυτό μας μέσα στις καθημερινές μας σχέσεις και εμπειρίες τόσο περισσότερο συνδεόμαστε, κατανοούμε και αλλάζουμε. Αναγνωρίζουμε τις θετικές και αρνητικές μας πλευρές, τις ικανότητες και τους περιορισμούς μας.. Αποτιμάμε τις επιτυχίες και συμφιλιωνόμαστε με τα λάθη του παρελθόντος. Υπολογίζουμε τα συναισθήματα και τις ανάγκες μας , κυριότερα εκτιμάμε τις δυνάμεις μας . Αποδεχόμαστε δηλαδή όσα συνθέτουν την μοναδική μας ταυτότητα και αξία. Από αυτή τη θέση μπορούμε να αναλάβουμε τον έλεγχο της ζωής μας και να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα με αυτοσεβασμό, επίγνωση και εμπιστοσύνη.
Αναφορές
(1) Αυτοεκτίμηση Τριλίβα, Σ. & Chimienti G. (2002) Ανακάλυψη Αυτογνωσία Αυτοκυριαρχία Αυτοεκτίμηση. Αθήνα: Πατάκη
(2) Αυτοαντίληψη Γωνίδα, Ε. Εκπαιδευτικά Θέματα. Ανοιχτά Ακαδημαϊκά μαθήματα. ΑΠΘ. https://opencourses.auth.gr/
(3) Η Αυτοεκτίμηση πηγή ενέργειας Satir, V. (1989) Πλάθοντας Ανθρώπους. Αθήνα: Κέδρος
Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση».