Τί συναίσθημα είναι ο περιβόητος θυμός;
Ο θυμός είναι ένα πολύ βασικό και συνάμα φυσιολογικό συναίσθημα τόσο στο να τον αισθανόμαστε όσο στο να τον εκφράζουμε.
Χωρίς το θυμό, είμαστε ανάπηροι στο να εκφράσουμε τα όποια συναισθήματά μας, στο να εκτονώσουμε τον πόνο μας, τη ντροπή, την υποτίμησή μας, τα δικαιώματά μας.
Χωρίς το θυμό όλα όσα νιώθουμε, όλα όσα σκεφτόμαστε θα έμεναν μέσα μας ακατέργαστα και θα μετατρέπονταν σε δυσεπίλυτες συγκρούσεις.
Είναι αξιοσημείωτο ότι, τις περισσότερες φορές που νιώθουμε θυμό, είμαστε πληγωμένοι και προσβεβλημένοι.
Και όταν είμαστε πληγωμένοι, σχεδόν πάντα το εκτονώνουμε μέσα από αυτόν, τον περιβόητο θυμό.
Είναι όμως αυτός ο τρόπος, τρόπος μονόδρομος;
Και αν ναι, είναι ο μονόδρομος αυτός κατάλληλος και αποτελεσματικός;
Όσοι οι αναγνώστες, τόσες και οι απαντήσεις. Το μόνο σίγουρο είναι όμως, η ύπαρξη παράδρομων επί της κεντρικής οδού...
Ο θυμός των ανθρώπων έχει κοινά στοιχεία, έχει όμως και στοιχεία που τον διαφοροποιούν από άτομο σε άτομο.
Παρότι λοιπόν ο θυμός σου μοιάζει με των άλλων, παραμένει ο δικός σου ιδιαίτερος θυμός, κάτω από τον οποίο κρύβεται ένας μοναδικός συνδυασμός συναισθημάτων.
Παρότι όλοι πληγωνόμαστε από καταστάσεις, όλοι αναστατωνόμαστε από αυτές και όλοι έχουμε ανάγκη να τις διαχειριστούμε, με κάποιον τρόπο διαφέρουμε
τόσο στον τρόπο της διαχείρισής τους
όσο και στον τρόπο έκφρασης και εκτόνωσης του θυμού που μας προκαλούν.
Οι κυρίαρχοι τρόποι έκφρασης του θυμού είναι ο μη λεκτικός, ο λεκτικός και ο εμπράκτως επιθετικός.
Στον μη λεκτικό τρόπο έχουμε για παράδειγμα αξιοποίηση της σιωπής και συμπεριφορές όπως εκφρασμένο στο πρόσωπο ή στη στάση του σώματος συναίσθημα.
Μπορεί να μην λέω πως νιώθω αλλά το δηλώνω με έναν άλλο εξίσου εκφραστικό τρόπο.
Στον λεκτικό τρόπο έχουμε την κλασσική έκφραση του συναισθήματος του θυμού.
Λέω πως νιώθω, λέω τί με έχει ενοχλήσει και αναζητώ δικαίωση και εκτόνωση. Το λέω όπωςνομίζω ότι ταιριάζει στην περίσταση και τις συνθήκες, άλλοτε ευγενικά με σεβασμό σε μένα και τους άλλους, άλλοτε διεκδικητικά του δίκιου μου, άλλοτε προσβλητικά και επιθετικά με όποιο ρίσκο.
Φυσικά υπάρχει και ο συνδυασμός των παραπάνω όπου λέξεις και εκφράσεις αποδίδουν από κοινού τη σύγκρουση και τη δυσφορία που νιώθω με αποκορύφωμα το θυμό.
Και στο σημείο αυτό, πάμε στον εμπράκτως επιθετικό τρόπο. Τότε, στόμα και σώμα επιτίθενται στον άλλον ( ή στον ίδιο τον εαυτό…) προκαλώντας του σωματικό και ψυχικό πόνο.
Τί γίνεται όμως με την μη έκφραση του θυμού;
Θυμός καταπιεσμένος, που δεν εκτονώνεται ούτε λεκτικά, ούτε μη λεκτικά, ούτε εμπράκτως. Ένας άλυτος θυμός στοιβαγμένος σε μια άκρη μέσα μας, μεγαλώνοντας μέρα με τη μέρα και διεκδικώντας ολοένα περισσότερο χώρο, φέρνοντας κι άλλα δυσφόρητα συναισθήματα και σκέψεις να πιέζουν και να κυριαρχούν.
Φαντάσου το συναίσθημα του θυμού σαν μια φούσκα με αέρα που ολοένα και περισσότερο πιέζονται τα τοιχώματά της από άλυτες εσωτερικές συγκρούσεις, συναισθήματα ματαίωσης και εμπειρίες που φαντάζουν απειλητικές.
Όταν το μπαλόνι εκρήγνυται είναι αργά, αφού ο αέρας απλά διαχέεται και το μπαλόνι χάνει μαζί με τον αέρα του και όλα τα καλά που είχε βιώσει.
Αν όμως λίγο λίγο και επιλεκτικά αφήνει τον αέρα του να διαφεύγει, ανακυκλώνει τα περιεχόμενα στοιχεία και δεν χρειάζεται να σπάσει ή να πιεστεί.
Όταν ο θυμός μένει εγκλωβισμένος μέσα μας για καιρό, γίνεται ένα επικρατές συναίσθημα που αποκρύπτει πολλά άλλα αρνητικά συναισθήματα
Ενώ,
Όταν το άτομο εφευρίσκει κατάλληλους τρόπους εκτόνωσης των σκέψεων και των συναισθημάτων που προκαλούν το θυμό του,
Όταν ξέρει πως να χρησιμοποιεί την επικοινωνία με τα γύρω του άτομα,
Κι όταν γνωρίζει τα όριά του απέναντι στους άλλους.
Ο θυμός γίνεται διαχειρίσιμος,
γίνεται η αφορμή να αναδυθούν σκέψεις και συναισθήματα,
παύει να είναι επικίνδυνος
και αξιοποιείται ως θετικός.
Μπορούμε να μιλήσουμε για το θυμό σου, για τον δικό σου ιδιαίτερο θυμό και όσα τον πυροδοτούν,
Καθώς και για τον θυμό των άλλων που σε βρίσκει αποδέκτη.
Δεν χρειάζεται να υπομένεις.
Επικοινώνησε με την Υπηρεσία Συμβουλευτικής και Στήριξης της Μονάδας για να συζητήσουμε μαζί πώς θα μπορούσες να ωφεληθείς.
Ελένη Άννα Καλούδη
Υπεύθυνη Συμβουλευτικής
studentscounseling@ionio.gr
Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση».
